چکیده :
هدف از پژوهش حاضر تهیه ابزاری استاندارد و مناسب با بافت فرهنگی جامعه، با ویژگی های مناسب روان سنجی جهت ارزیابی بیماری آلزایمر در شهر تهران در سال 90-89 می باشد. به منظور ساخت و هنجاریابی آزمون تشخیص علائم بالینی بیماری آلزایمر به متون مختلف روان شناسی، روان پزشکی، عصب شناسی و به ویژه ملاک های تشخیص این بیماری در DSM-IV-R مراجعه و بر اساس تعاریف، خصوصیات، نشانه شناسی، ویژگی های بالینی مربوط به این بیماری، آزمونی با 108 سوال به منظور سنجش کارکردهای حافظه، توجه، زبان، آگاهی به زمان/ مکان/ اشخاص، کارکردهای دیداری-فضایی و کارکردهای اجرایی با طبف نمره (0تا100) تدوین گردید.
جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه بیماران مبتلا به آلزایمر شهر تهران است که در سال 1389 عضو انجمن آلزایمر ایران می باشند. نمونه آماری شامل 104 بیمار مبتلا به آلزایمر و 110 فرد سالم می باشد که در دو مرحله به دو روش طبقه ای نسبی تصادفی و به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. طرح تحقیق پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی و همبستگی می باشد.
پس از جمع آوری و تجزیه تحلیل داده ها، اعتبار، پایایی، حساسیت، ویژگی و نرم داده ها محاسبه گردید. در بررسی اعتبار آزمون، اعتبار صوری و اعتبار محتوایی توسط 2 نفر از متخصصان مغز و اعصاب، 2 نفر روانپزشک و 1 روانسنج بررسی و مورد تائید قرار گرفت. اعتبار ملاکی با اجرای همزمان این آزمون با آزمون MMSE یا مقدار همبستگی 0/95 و در سطح (P=0/001) حاصل شد. اعتبار افتراقی آزمون t دو گروه مستقل مورد بررسی قرار گرفت که در تمامی خرده مقیاس ها در سطح (P=0/001) معنی دار است. برای بررسی پایایی آزمون از روش های همسانی درونی و پایایی بازآزمایی استفاده شد. ضریب پایایی حاصل از دو بار اجرا برای کل آزمون (0/986) بدست آمد که این مقدار در سطح (P=0/001) معنادار بود. به منظور تعیین نقطه برش آزمون از منحنی ROC استفاده شد که برای خرده مقیاس حافظه (نقطه برش = 11 ، حساسیت = 100 درصد، ویژگی = 100 درصد)، توجه (نقطه برش = 9، حساسیت = 99 درصد، ویژگی = 100 درصد) ، زبان (نقطه برش = 17، حساسیت = 98 درصد، ویژگی = 97 درصد)، آگاهی به زمان/مکان/اشخاص (نقطه برش = 11، حساسیت = 98 درصد، ویژگی = 97درصد)، کارکرد دیداری – فضایی (نقطه برش = 6، حساسیت = 89 درصد، ویژگی = 100 درصد) ، کارکرد اجرایی (نقطه برش = 14، حساسیت = 100 درصد، ویژگی = 74 درصد) و برای کل آزمون (نقطه برش = 64، حساسیت = 100 درصد، ویژگی = 100 درصد) حاصل گردید. پس از اطمینان از اعتبار و پایایی آزمون جداول هنجار بر اساس جداول هنجار بر اساس نمرات T و Z تدوین گردید.
کلیدواژه : آزمون تشخیصی، ارزیابی، بیماری آلزایمر، اعتبار، پایایی، هنجاریابی