با رعایت اصول زیر میتوان کمترین آسیب را متحمل شد:
1- شرایط به وجود آمده را واقع بینانه بپذیرید
واكنش هاي افراد در هنگام شنيدن تشخيص طبي متفاوت است. منطقي يا غير منطقي بودن آن مطرح نيست. عكس العمل شما هر چه باشد درست و طبیعی است.
برخی از واكنش های رایج عبارتند از:
- ناباوری: ممكن است تمايل به انکار بیماری داشته باشید و يا اينکه تصور کنید این بیماری مشكلي را در زندگي شما بوجود نمي آورد.
- عصبانیت: گاهی خشم از ناعادلانه بودن اوضاع موجود به سراغتان می آید و حتی ممکن است دیگران آماج خشم شما قرار گیرند.
- احساس گناه: احساس اينكه گاهی مراقب خوبی نبوده اید، به گذشته می اندیشید و خود را سرزنش می نمایید.
- قبول کردن: قبول كردن بیماری و موقعيت فعلي و اينكه حقيقت را نمي توان كتمان كرد و يا عوض كرد، اما هنوز ميتوان از لحظات استفاده كرد و از با هم بودن لذت برد.
- اضطراب: احساس دلشوره و ترس از آينده.
- غمگین بودن: ممکن است با شنیدن خبر بیماری و مشاهده ضعف عزیزتان در عملکرد روزانه احساس ناراحتی کرده و غم بر شما مستولی شده باشد.
- تنهایی: ممكن است احساس كنيد كه ديگران موقعیت شما را درك نکرده، بیماری را باور ندارند.
به واقع بيني و سازگاري با واقعيت در سه بعد توجه کنید :
- واقع بين در مورد ماهيت بيماري: رفتارهاي آزار دهنده بيمار را به حساب بيماريش گذاشته و به دل نگيريد.
- واقع بين در مورد توانايي خودتان: ظرفيت هاي خود را در پذيرش مسئوليت ها و تحمل دشواري ها و بر آمدن از عهده كارها درست ارزيابي كنيد و از خودتان انتظار بيش از حد نداشته باشيد.
2- به سلامتی خود اهمیت دهید
سلامتي شما نه تنها پايه و اساس تمام زندگي شماست بلكه براي يك مراقبت مؤثر نيز بسيار لازم و ضروري است.
- کمک گرفتن از روانپزشک و روانشناس: نسبت به نشانه های بيماري حساس بوده، سريعاً به پزشك مراجعه كنيد و خود را تحت مداوا قرار دهيد.
- تغذيه سالم بخش مهمي از سلامتي است پس غذاي كافي، سالم، تازه و به موقع بخوريد.
- خواب كافي، به موقع و توام با آرامش ضامن سلامتي است.
- تحرك، نرمش يا ورزش را نيز حتماً در برنامه روزانه خود قرار دهيد.
- استراحت يعني تجديد قوا، يعني فرصتي براي بازتواني اندام ها و بدن شما. چنانچه به اندازه كافي به خود استراحت ندهيد، خستگي پي در پي شما را به سمت فرسودگي خواهد برد.
3- بی تردید در جستجوی کمک باشید و یاری بگیرید
يكي از مشكلاتي كه غالبا خانواده ها با آن مواجه مي شوند اين است كه فرد مراقب فرصت استراحت كافي و دور شدن از مسئوليت مراقبت را پيدا نمي كند و اين مسئله به تدریج، باعث بي طاقتي و بي تحملي او در برابر رفتارهاي تحريك پذير بيمار مي شود. در صورتیکه شرایط غير قابل كنترل شده است، سعی كنيد بيشتر استراحت كرده و يا از مسئوليت مراقبتتان كمي فاصله بگيريد. (البته ما مي دانيم كه ترتيب دادن چنين برنامه اي مشكل است).
هرگز تقاضا براي كمك دليل آن نيست كه شما مراقب خوبي نيستيد دقيقاً برعكس، يك مراقب خوب هر كجا و هر زمان كه لازم بداند از ديگران كمك مي گيرد. حتماً افراد داوطلبِ كمك در اطراف شما هستند مثل اعضاء خانواده، دوستان يا افراد نيكوكار كه با كمال ميل آمادۀ كمك كردن به شما هستند و اين شما هستيد كه ابتدا بايد تصميم بگيريد كه به چه كمكي احتياج داريد و سپس افراد را مطلع كنيد. تقاضا براي كمك مي تواند هم در زمينه مراقبت از بيمار باشد و هم در انجام ساير وظايفي كه بر عهده شماست.
ساعاتی آزاد شدن از وظیفة مراقبت(بطور منظم)، بشما کمک می نماید تا فکر و جسمتان استراحت کند. شاید کمک گرفتن از دیگران به این دلیل برایتان سخت است که فکر می کنید ممکن است در حال تحمیل این مسوؤلیت به دیگری هستید و یا فقط شما توانائی این کار را دارید.واقعیت این است که هیچکس به تنهایی نمی تواند مراقبت کند.زمانی را برای خود اختصاص دادن(حتی یکی دو ساعت)می تواند کمک نماید که وقتی برمی گردید مراقب بهتری باشید،به نیازهای خود گوش فرا دهید و تصمیم بگیرید که چه کسی می تواند به شما کمک نماید.
4- به نیازها و عواطف خود پاسخ مثبت دهید
ممكن است احساسات متفاوتي را در يك روز تجربه كنيد احساساتي مثل: خشم، دلسوزي، محبت، احساس گناه، ترس، نااميدي، خجالت، رضايت و يا هر احساس ديگري. مواجه شدن با اين احساسات طبيعي است آنها به دليل رويارويي شما با يك موقعيت مبهم ظاهر مي شوند. نبايد به خاطر احساسات منفي، خود را آزار دهيد يا خود را آدم بدي بدانيد. احساسات شما از دنياي درونتان با شما سخن مي گويند به آنها توجه كنيد و پيام آنها را بشنويد. همچنين مهم است كه نسبت به نيازهاي خود حساس و آگاه بوده و به جاي بي توجهي به آنها در جستجوي شرايط و امكانات پاسخگويي به آنها باشيد.
5- علائم جسمانی فشارهای عصبی را بشناسید
- علائم جسمانی فشارهای عصبی را بشناسید (سردرد، سفت شدن شانه ها، دل درد، بدخوابی).
- علایم روانی فشارهای عصبی را بشناسد: آیا بی دلیل گریه می کنید، منزوی شده اید و یا بی نهایت مشغول می باشید؟ مدام در حال مرور افکار منفی تکرارشونده اید؟
- عوامل فشارهای عصبی را بشناسید و کنترل کنید: آیا می توانید از وضعیت خاصی اجتناب کنید؟ از خود بپرسید” آیا بیش از حد احساساتی می شوم؟ “
- گاهی خود را به جای یک بیمار مبتلا به آلزایمر بگذارید؟ آیا با وضع او عکس العملی که اکنون باعث خشم شما گشته است، منطقی است؟
- از فعالیت هایی که فشارهای عصبی را کم می کنند استفاده کنید مانند راه رفتن، شنا، مطالعه و هرآنچه که به انجام آن علاقمندید و شما را آرام می کند.