چكيده :
با توجه به افزایش جمعیت سالمندان در جهان و اینکه بخشی از سالمندان ناتوان بوده و احتیاج به مراقبت دارند توجه به مراقبین و نیازهای ایشان ضروری به نظر می رسد لذا در این پژوهش به بررسی اثر بخشی مدیریت استرس بر سلامت عمومی، کیفیت زندگی و آسیب نیابی مراقبت کنندگان از سالمند ناتوان پرداخته شده است. این پژوهش به صورت نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون در 10 جلسه هفتگی با آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی رفتاری به صورت گروهی اجرا گردید. نمونه مورد بررسی شامل 33 زن بود که مراقبت از بستگان سالمند خود را بر عهده داشتند و به صورت تصادفی در 2 گروه گواه و آزمون قرار گرفتند. جهت بررسی کیفیت زندگی از آزمون SF36 و جهت بررسی سلامت عمومی از آزمون GHQ28 و جهت سنجش آسیب نیابی از آزمون STSS استفاده شد و نتایج حاصله با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و روش تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که آموزش مدیریت استرس باعث ارتقای سلامت عمومی در تمامی ابعاد آن (جسمانی، کارکرد، اضطراب و افسردگی)، کاهش آسیب نیابی در تمامی ابعاد آن (اختلال کارکرد، اجتناب و برانگیختگی) و بهبود کیفیت زندگی در ابعاد ( محدودیت های ناشی از مشکلات هیجانی، انرژی و نشاط، سلامت عاطفی، عملکرد اجتماعی، درد و سلامت عمومی) می شود. وضعیت دشوار مراقبین توجه به نیازهای ایشان را ضروری می سازد و با توجه به تاثیر مثبت آموزش مدیریت استرس بر سلامت عمومی، کیفیت زندگی و میزان آسیب نیابی این افراد، به کارگیری این روش در راستای بهبود شرایط زندگی این افراد مثمر ثمر می باشد
کلیدها: مراقب سالمند، سلامت عمومی، کیفیت زندگی، آسیب نیابی، سالمند انجمن آلزایمر ایران