acetylcholinesterase inhibitors
ماده مهمي در مغز وجود دارد به نام استيل كولين. اين ماده نقش پيام رسان بين دو سلول عصبي را بازي مي‌كند و پس از چند صدم ثانيه توسط آنزيمي به نام كولين استراز تجزيه مي‌شود. در بيماري آلزايمر، ماده استيل كولين در مغز كم شده و ارسال پيام بين دو سلول عصبي مغز مختل مي‌شود.
داروهايي كه آنزيم كولين استراز را مهار مي‌كنند باعث افزايش استيل كولين مي‌شوند و از مهمترین داروهایی هستند که در انواع دمانس و بیماری آلزایمر تجویز می شوند. اولين عضو اين خانواده، دارويي به نام تاكرين است كه اولين بار ده سال پيش براي درمان آلزايمر معرفي شد. از آن موقع سه داروي ديگر به نام‌هاي دونپزیل (با نام تجاري آریسپت) ، ریواستیگمین (با نام تجاري اکسلون) و گالانتامین (با نام تجاري رمینیل) به بازار عرضه شده‌اند كه عوارض جانبي آنها از تاكرين به مراتب كمتر است.
داروي ديگري كه در كشور آلمان در سال 2003 ميلادي عرضه شده است ممانتین نام دارد.
عوارض جانبي اين داروها چيست؟
داروي تاكرين در مواردي باعث صدمه به كبد مي‌شود. لذا امروزه به ندرت استفاده مي‌شود، اما ساير داروهاي ذكر شده عوارض خطرناكي ندارند. فقط ممكن است باعث تهوع، استفراغ، اسهال و كاهش وزن شوند. در هر حال اين عوارض در افراد مختلف فرق دارد، ميزان تأثير داروهاي مهار كننده كولين استراز قابل توجه است. پنجاه درصد بيماران درجاتي از بهبودي در حافظه، توانايي صحبت كردن صحيح، توانايي استدلال كردن و انجام كارهاي روزمره را نشان مي‌دهند. نكتة منفي در مصرف اين داروها اين است كه معمولاً مدت تأثير آنها محدود است.
اين داروها بين 6 ماه تا 2 سال اثر بهبودي دارند و بعد از آن هيچ پيشرفتي در بهبود علايم بيماري مشاهده نخواهد شد. البته قطع داروها نیز بطور يقين باعث بدتر شدن علايم مي‌شود و در نتيجه دارو را بايد تا آخر عمر مصرف نمود.
خانواده‌هايي كه بيمارشان از اين داروها استفاده مي‌كند اغلب مي‌گويند كه ذهن بيمار تيزتر و حواسش جمع‌تر گشته است. اتفاقات اخير را بهتر به ياد مي‌آورد و بيش از سابق مي‌تواند از خودش نگهداري كند. همچنين روحية بيمار بهتر مي‌شود و كمتر دست به تكرار سؤالات و جابجا گذاشتن چيزها زده و در محيط آشنا كمتر سردرگم مي‌شود. هرچند اين تغييرات خيلي تكان دهنده نيستند اما معمولاً خانواده بيمار را راضی مي‌كند.
هنوز با قاطعيت نمي‌توان گفت كه آيا داروهاي مهار كننده كولين استراز مي‌توانند روند آسيب مغزي را هم كند كنند يا نه. براي پاسخ به اين پرسش بايد منتظر زمان بود. تجويز اين داروها تازه شروع شده است و تنها با گذشت زمان و كسب تجربه مي‌توان به تأثير آنها بر روند بيماري پي برد. اما حتي اگر اثر مثبت اين داروها موقتي باشد، باز هم مصرف آنها توصيه مي‌شود. زيرا كيفيت زندگي بيمار و اطرافيان را بهتر می‌كند.